Όχι δεν είναι η σκυτάλη που χρησιμοποιούμε στις σκυταλοδρομίες.
Είναι η πρώτη στην ιστορία κρυπτογραφική συσκευή, που ανακάλυψαν και χρησιμοποιούσαν οι Σπαρτιάτες, για να μεταφέρουν μυστικά μηνύματα εφαρμόζοντας ένα είδος κρυπτογραφίας.
Ο τρόπος λειτουργίας του μας είναι γνωστός από τον Έλληνα ιστορικό Πλούταρχο.
<<Όταν οι άρχοντες στέλνουν σε αποστολή έναν ναύαρχο ή έναν στρατηγό, φτιάχνουν δύο ξύλινα ραβδιά -με ακριβώς το ίδιο μήκος και διάμετρο- και κρατούν το ένα οι ίδιοι, ενώ δίνουν το άλλο στον απεσταλμένο τους. Αυτά τα ξύλινα ραβδιά ονομάζονται σκυτάλες. Έτσι όποτε επιθυμούν να στείλουν κάποιο μυστικό και σημαντικό μήνυμα, φτιάχνουν μια περγαμηνή, μια στενόμακρη δερμάτινη λωρίδα, την τυλίγουν σφιχτά γύρω από τη σκυτάλη τους χωρίς να αφήσουν κανένα κενό σημείο, καλύπτοντας με την περγαμηνή ολόκληρη την επιφάνεια του ραβδιού. Ύστερα, γράφουν αυτό που θέλουν στην περγαμηνή καθώς είναι τυλιγμένη στη σκυτάλη και μόλις ολοκληρώσουν το μήνυμά τους, ξετυλίγουν τη δερμάτινη λωρίδα και την στέλνουν στον αξιωματικό τους (χωρίς το ξύλινο ραβδί). Αυτός, μόλις την παραλάβει, δεν βγάζει κανένα νόημα- το μόνο που βλέπει είναι γράμματα σε τυχαία θέση, το ένα δίπλα στο άλλο. Το μήνυμα αποκαλύπτεται μόλις ο αξιωματικός πάρει τη δική του σκυτάλη και τυλίξει πάνω της τη στενόμακρη λωρίδα που του έστειλαν>>.
πηγή: Βιβλίο, Κρυπτογραφία Κώδικες και Κρυπτογράμματα (Stephen Pincock)